Không phải nàng muốn lừa dối Nguyễn Quân Trạch nhưng Nguyễn Quân Trạch bộp chộp, hắn là người không giữ được bí mật. Vậy nên nhất định không được nói thật với hắn. Nếu không vừa nói cho hắn lúc trước, lúc sau hắn sẽ làm ầm lên cho mọi người cùng biết.

Nàng đã cứu mạng hắn một lần nhưng đó là chuyện kiếp trước. Kiếp này bọn họ cứ như vậy là tốt rồi.

Chỉ có mình Hoắc Minh Cẩm có thể khiến nàng phá vỡ quy tắc của bản thân.

...

Ngày hôm sau, Thôi Nam Hiên trình những chứng cứ đã thu thập được lên cho Chu Hòa Sưởng, tố giác các thế gia có quyền có thế ở Mân Chiết âm thầm cấu kết với giặc Oa, thông đồng với địch bán nước.

Sóng to gió lớn lập tức nổi lên.

Chu Hòa Sưởng giận dữ, lệnh cho Hình Bộ và Đại Lý Tự điều tra rõ ràng. Phó Vân Anh còn chưa bắt đầu điều tra,
người tới tặng quà đã sắp đạp nát ngạch cửa Phó gia.

Đại thần trong triều, chỉ cần là người phương nam, nhất là những quan viên xuất thân từ Quảng Đông, Phúc Kiến,
Chiếu Giang, ít nhiều gì cũng có quan hệ thông gia với những thế gia ở địa phương, cho dù là những quan viên xuất thân nhà nghèo chẳng có qua lại gì với thế gia thì sau lần lại gốc gác cũng sẽ thấy nhà mình từng liên hôn với tộc lớn ở địa phương, sau mấy thế hệ, quan hệ thân thích đã rối như tơ vò, bà ngoại người này có thể là cô của người khác, cậu của người này có thể là chú họ xa của người khác, tóm lại đều là họ hàng với nhau cả.

Nếu gia tộc nhà ai mà dính dáng tới cái chuyện thông đồng với địch bán nước này, không cần biết đó là họ hàng xa hay họ hàng gần, sau này chắc chắn sẽ bị người ta nhạo báng, thậm chí mất cả mũ cánh chuồn trên đầu.

Trong một thời gian ngắn, quan viên người Quảng Đông, Phúc Kiến, Chiết Giang vội vàng chạy về nhà hỏi vợ xem
nhà mình rốt cuộc có bao nhiêu họ hàng thân thích.

Thôi Nam Hiên vẫn để lại một chiêu, chỉ tố giác, không đưa ra những chứng cứ hắn đang nắm giữ và danh sách chính xác.

Đáng tiếc, Phó Vân Anh đã thuộc được, không cần phải nhờ cậy hắn. Sau khi bàn bạc với Chu Hòa Sưởng, nàng đã chỉ thẳng mấy nhà trong đó, lệnh cho quan địa phương tróc nã. Chuyện này khiến các thế gia vùng duyên hải kinh sợ. Sau khi xác định được toàn bộ chứng cứ là chính xác, hình phạt lập tức được chấp hành, không dây dưa kéo dài.

Thông đồng với giặc Oa không phải là tội nhỏ. Thế gia nào bị hạch tội thì toàn bộ đàn ông nhà đó bị tước hết công danh, vĩnh viễn không được ra làm quan, những tộc trưởng, tộc lão đứng đầu và mười mấy người tham dự việc thông đồng với giặc Oa bị chém đầu làm gương, gia sản sung công, ba thế hệ tiếp theo không được tham gia khoa cử.

Những thứ khác không nói làm gì, việc tước đoạt cơ hội tham gia khoa cử tương đương với việc hoàn toàn cắt đứt căn cơ của bọn họ. Trong vòng một trăm năm, những thế gia đó không thể khôi phục vinh quang ngày xưa nữa. Mọi người ai cũng lo lắng bất an.

Hôm nay, Phó Vân Anh bỗng nhiên nhớ ra một chuyện, nói với Phó Vân Chương: "Nhị ca, huynh đa bảo sẽ mang sơn tra dưới quê lên cho muội ăn cơ mà."

Phó Vân Chương bật cười, "Sao tự dưng lại nghĩ đến chuyện này?"

Rồi y bảo Liên Xác mang sơn tra, mơ ngâm, ngoài ra còn cả nước hoa mới chưng cất ra.

Nàng mở bình sứ, ngửi thấy một mùi chua quen thuộc, mỉm cười nói: "Bây giờ mà nấu rượu mơ là tốt nhất."

Phó Vân Chương nhìn nàng, "Định mời ai uống rượu à?"

Nàng nhìn ra ngoài cửa sổ, thấy dây leo um tùm đã phủ lên toàn bộ hành lang, đáp: "Uông các lão."

Phó Vân Chương hiểu ý, cúi đầu bóc sơn tra nhưng lại không làm được mấy việc như thế này, mười đầu ngón tay nhoe nhoét nước quả.

Phó Vân Anh lấy khăn cho y lau tay.

Y mỉm cười nói: "Uông các lão thích bắt bẻ, đừng để ông ta chê trách."

Phó Vân Anh gật đầu, "Muội biết rồi."

Buổi chiều, Uông Mân tới Phó gia như đã hẹn.

Lúc tới nơi, ông ta thấy một bàn tiệc được bày trong nhà thủy tạ, bên cạnh bàn có khá nhiều người đang ngồi, quan viên Lục Bộ, bộ nào cũng có.

Bên ngoài nhà thủy tạ, nước hồ lấp loáng, lá sen phủ kín mặt hồ, những đóa hoa sen mọc thẳng lên giữa không gian xanh biếc, duyên dáng yêu kiều, xinh đẹp thướt tha.

Trên bàn, rượu và thức ăn tinh xảo mà thanh đạm, bên cạnh có một bàn hoa, trên bàn đặt một chiếc bình vàng cắm mẫu đơn, thục quỳ, cành trúc, vừa tinh tế vừa thanh lịch.

Uông Mân nhanh chóng đưa mắt nhìn quanh một lượt, nhận ra khách tới đây đều là người Chiết Giang, Phúc Kiến, Quảng Đông, tim bỗng đập liên hồi.

Phó Vân Anh đi ra đón ông ta, mỉm cười thi lễ, "Lão tiên sinh."

Những người khác cũng bước tới chào hỏi.

Uông Mân không thể hiện cảm xúc ra mặt, mỉm cười đáp lễ, mọi người hàn huyên một hồi rồi cùng ngồi xuống.

Buổi tiệc này không có đàn sáo âm nhạc, cũng không có ca cơ mỹ nhân, mọi người nhìn nhau, trong lòng đều thấp thỏm lo âu.

Trong buổi triều, Hoàng thượng khen vườn Phó gia có phong cảnh đẹp, bảo bọn họ tới đây xem, bọn họ hiểu được sự ám chỉ của Hoàng Thượng nên đều hẹn đến nhưng lại không biết rốt cuộc Hoàng thượng muốn làm gì.

Từ trước đến nay Phó Vân Anh luôn thích đi thẳng vào vấn đề, rượu quá tam tuần, thái quá ngũ vị [1], nàng bảo Kiều Gia mang cuốn sổ ghi chép danh sách tới.

[1] Nghĩa đen là mỗi người uống đủ ba chén rượu, ăn đủ năm vị trên bàn ăn. Theo người xưa, như vậy là buổi tiệc đã đi đến hồi kết.

"Định mời các vị đại nhân xem cái này."

Cuốn sổ được đưa tới nhà thủy tạ. Đầu tiên nàng đưa cho Uông các lão.

Uông Mân đã có dự cảm từ trước, quả nhiên nhìn thấy tên cậu mình nằm trong danh sách. Cậu ông ta hối lộ, mua chuộc quan viên địa phương, không những thế mà còn làm tất cả những việc ấy dưới danh nghĩa của ông ta! Còn lấy tranh chữ của ông ta ra làm đầu câu chuyện!

Trong nháy mắt, ông ta toát mồ hôi đầm đìa.

Việc này không có liên quan gì đến ông ta hết nhưng hiện giờ ông ta là đại thần trong Nội Các, bất cứ hành động cử chỉ nào cũng dính dáng tới rất nhiều người. Nếu như có ai đó có ý đồ lấy chuyện cậu ông ta thông đồng với giặc Oa ra buộc tội ông ta mà Hoàng thượng lại không có ý định che chở cho ông ta thì ông ta chỉ có thể từ quan mới có thể giữ được thể diện cho bản thân.

Uông Mân như nuốt hoàng liên, cổ họng vừa đắng vừa chát, ông thật xui xẻo quá mà, phí bao nhiêu năm như thế, tuy nhiều lần nổi bật hơn người nhưng lúc nào cũng gặp phải đủ loại vận xui kì quái. Cuối cùng khổ tận cam lai, ông ta phất lên như diều gặp gió, được vào Nội Các nhưng còn chưa oai phong được mấy năm mà đã bị cậu ruột hại thê thảm!

Những người khác còn chưa đọc được nội dung trong cuốn sổ nhưng nhìn thấy mặt Uông Mân biến sắc, mặt đã đầy vẻ chua xót, đại khái họ cũng đã đoán được ra cuốn sổ này viết những gì rồi.

Uông Mân chuyền cuốn sổ cho người bên cạnh.

Người này cẩn thận giở ra đọc, sắc mặt cũng thay đổi.

Những người còn lại cũng thế. Ít ra Uông Mân còn bình tĩnh, vẫn có thể tiếp tục uống rượu mơ, những người còn lại sởn tóc gáy, đứng ngồi không yên.

Bọn họ đều biết Hoàng thượng đã xử trí những thế gia kia như thế nào, không ngờ rằng gia tộc của bọn họ cũng lại dính dáng tới chuyện này! Tuy rằng đó cũng chẳng phải là những tội lớn như thông đồng với địch bán nước nhưng tại thời điểm này mà lại bị người ta điều tra ra là có qua lại với ᴄướρ biển, không cần ngự sử buộc tội, bọn họ chắc chắn không giữ nổi chức quan của mình.

Mọi người ai cũng hãi hùng.

Lại Bộ chủ sự cười lạnh một tiếng, vung chén rượu trong tay lên, ném xuống đất, tiếng vỡ chát chúa vang lên, "Hóa ra đây lại là một bữa Hồng Môn Yến."

Mọi người toát mồ hôi hột, lạnh lùng nhìn về phía Phó Vân Anh.

Nàng cầm chén rượu trong tay, rượu trong ly mang sắc đỏ nhàn nhạt, mỉm cười nói: "Đại nhân lo quá lên rồi, nếu như là Hồng Môn Yến thì việc gì phải mất công như thế."

Uông Mân nhìn nàng, sắc mặt dần dần thả lòng.

Ông ta không nhìn nhầm người đâu, Phó Vân không tàn nhẫn độc ác đến mức diệt trừ tất cả bọn họ.

Phó Vân Anh đưa ngón tay khẽ vuốt vẽ miệng chén, móng tay cắt tỉa gọn dàng, đốt ngón tay nhỏ dài, nàng cười khe khẽ: "Hạ quan có thể đảm bảo với các vị đại nhân những chứng cứ này chắc chắn không hề bịa đặt."

"Không thể thế được!"

Lại Bộ chủ sự là người đầu tiên nhảy lên phản đối, gân xanh trên trán nổi lên.

Hắn chỉ thẳng vào mặt Phó Vân Anh, nói từng câu từng chữ: "Nhà ông ngoại ta vốn là thư hương thế gia, bao nhiêu đời đọc sách thánh hiền. Từ thời tổ tiên của ông ngoại ta, năm nào nhà chúng ta cũng chi ra một số tiền lớn, xây cầu sửa đường, giúp đỡ người góa bụa, gặp thiên tai thì phát cháo, miễn tiền thuê, trong huyện ai cũng ca tụng, nhà chúng ta sao có thể thông đồng với giặc Oa! Ngươi ngậm máu phun người!"

Phó Vân Anh vẫn tỉnh bơ như không, nói: "Đúng là Đường gia đã làm rất nhiều việc thiện nhưng tiền để họ làm việc thiện lại đến từ việc mật báo cho ᴄướρ biển!"

Mặt mày Lại Bộ chủ sự cứng đờ.

Mấy người bên cạnh vội vàng đứng dậy, kéo Lại Bộ chủ sự ngồi xuống, khe khẽ khuyên nhủ hắn.

Chủ nhân phía sau của bữa tiệc rượu của mùa hè này là Vạn tuế gia. Nếu Phó Vân đã đưa cuốn sổ này ra có nghĩa là Hoàng thượng đã điều tra rõ ràng từ trước, xác nhận không có gì nhầm lẫn mới gọi bọn họ tới đây. Giờ mạnh miệng thì có ích gì?

Chẳng thà lấy lòng Phó Vân, xem có cách nào cứu vãn hay không.

Bọn họ học hành gian khổ mười năm, có thể leo lên được vị trí này thực sự không dễ dàng gì, làm sao nỡ xuống đài một cách thê thảm như vậy chứ!

Phó Vân Anh đứng dậy, nhìn quanh một lượt, chậm rãi nói: "Các vị đại nhân, trước đây hạ quan từng đi học ở thư viện, vẫn luôn nhớ rõ khi mới vào thư viện, tiên sinh đã dạy: Tại sao lại có nhiều người muốn đi học như vậy? Vì công danh lợi lộc, vì muốn nở mày nở mặt, vì muốn kiến công lập nghiệp."

Mọi người đều nhìn nàng, đầy vẻ tán đồng.

Nàng nói tiếp: "Tiên sinh còn nói, học hành vì quan to lộc hậu cũng chẳng có gì là đáng xấu hổ nhưng học hành không thể dừng lại tại đó. Người sĩ tử chân chính hẳn phải theo đuổi những mục tiêu cao hơn, giống như lời của Hoành Cừ tiên sinh, học để lập tâm cho trời đất, lập mệnh cho người dân, kế thừa tuyệt học của cổ thánh, tạo ra thái bình cho muôn đời sau [2]!"

[2] Câu nói của Trương Tái (Hoành Cừ tiên sinh) - bậc đại Nho thời Tống. nói theo cách hiện đại đó là: Xây dựng giá trị tinh thần cho xã hội, xác lập ý nghĩa sinh mệnh cho dân chúng, kế thừa sự chính thống của học vấn xưa đã bị đoạn tuyệt, mở ra cơ nghiệp thái bình cho muôn đời sau. (Nguồn: ntdvn.com)

Người đọc sách học hành rốt cuộc là vì cái gì chứ?

Có rất nhiều đáp án khác nhau mà không còn nghi ngờ gì nữa, những câu nói đó của Trương Tái là lý tưởng có giá trị cao thượng nhất của toàn bộ người đọc sách trong thiên hạ.

Các vị quan văn có niềm tin, lý tưởng cao thượng và kiên định mới có thể chịu đựng cảnh gân cốt bị mệt nhọc, thân xác bị đói khát, nghèo túng khổ sở [3]. Vì lý tưởng đó, không có gì là không chịu đựng được.

[3] Mượn ý của Mạnh Tử: Khi trời giao sứ mạng trọng đại cho những người ấy, nhất định trước hết phải làm cho ý chí của họ được tôi rèn, làm cho gân cốt họ bị nhọc mệt, làm cho thân xác họ bị đói khát, làm cho họ chịu nỗi khổ sở nghèo túng, làm việc gì cũng không thuận lợi. Như thế là để lay động tâm trí người ấy, để tính tình người ấy trở nên kiên nhẫn, để tăng thêm tài năng cho người ấy. Bản dịch trên tiasang.com.vn.

Tu thân, tề gia, trị quốc bình thiên hạ, người đọc sách lúc nào cũng phải quan tâm đến việc tạo phúc cho dân chúng trong thiên hạ, lo trước nỗi lo của thiên hạ, vui sau niềm vui của thiên hạ.

Bởi vì có vô số những bậc tiên hiền ôm lý tưởng cao đẹp như vậy mà kiên trì nỗ lực, mới có cảnh quân vương và người đọc sách cùng thống trị thiên hạ, mới có thể xuất hiện một số lượng lớn học giả lưu danh sử sách.

Phó Vân Anh dứt lời, mọi người chấn động tâm can, ngẩn người một lát rồi đồng loạt đứng dậy.

Bọn họ cũng từng có lý tưởng, có khát vọng của riêng mình nhưng lăn lộn trong chốn quan trường mấy năm, tất cả đã bị mài mòn hết.

Phó Vân Anh nâng chén, uống cạn rượu nóng, cười nói: "Để các vị đại nhân chê cười rồi."

Nghe nàng nói ra mấy câu của Trương Tái, Uông Mân nghĩ ngợi một hồi, tự hiểu trong lòng, cũng nâng chén, mỉm cười nhìn nàng, cảm thán một câu, "Đồng hoa vạn lý đan sơn lộ, sồ phượng thanh ư lão phượng thanh." [4]

[4] Trích một bài thơ khuyết danh của Lý Thương ẩn, nghĩa là: Hoa ngô đồng đỏ đường núi hàng vạn dặm, con chim phượng non có tiếng hót trong trẻo hơn tiếng hót của con chim phượng già. Ý chỉ hậu sinh khả úy, Trường Giang sóng sau xô sóng trước.

Những quan viên khác không hiểu được ẩn ý trong câu chuyện giữa hai người họ, nhìn nhau.

Phó Vân Anh đặt chén rượu xuống, vỗ tay mấy cái.

Kiều Gia dẫn mấy người đi vào nhà thủy tạ, họ bê trong tay một giá để chậu than và một chậu than cháy đượm.

Giữa mùa hè, ai lại đi sưởi ấm chứ?

Mọi người kinh ngạc, nghĩ đến một khả năng, tim đập thình thịch.

Họ đoán không nhầm, Kiều Gia lẳng lặng cầm cuốn sổ ghi chép, ném vào chậu than, đốt cháy thành tro.

Lửa đỏ nhanh chóng liếm lên những chứng cứ phạm tội khiến người người hoảng hốt kia, tới khi hoàn toàn nuốt chửng chúng.

Phó Vân Anh lên tiếng: "Hoàng Thượng nói các vị đại nhân có công với xã tắc, đều là những hiền thần trung thành với triều đình, quan tâm tới lợi ích của người dân. Trước đây chế độ cấm biển quá nghiêm ngặt, người dân vùng duyên hải cũng là bất đắc dĩ, không thể không đặt bản thân mình vào tình thế nguy hiểm. Hoàng thượng hiểu rõ nỗi khổ của dân chúng, không đành lòng trách móc nặng nề. Chỉ cần những kẻ cướp biển đó từ đây biết thân biết phận, tập trung vào chuyện buôn bán, Hoàng thượng có thể khoan dung tha thứ cho bọn họ, huống hồ gia tộc của các vị đại nhân chỉ từng qua lại với cướp biển mà thôi, cũng chưa làm việc gì đại gian đại ác."

Mọi người ngây người hồi lâu mới phản ứng lại được. Trái tim đập thình thịch trong lồng ngực cuối cùng cũng trở lại bình thường

Rồi họ lại nghe thấy Phó Vân Anh nói tiếp: "Chỉ tiếc là vẫn luôn có những con sâu làm rầu nồi canh khiến Hoàng
thượng không thể yên lòng."

Tim mọi người lại đập mạnh.

Phó Vân Anh mỉm cười, "Để xoa dịu nỗi oán giận trong dân, vụ việc thông đồng với giặc Oa này không thể bỏ qua như thế được, dù sao, Hoàng thượng vẫn phải cho dân chúng một câu trả lời."

Mọi người liếc nhau, dùng ánh mắt trao đổi.